Labour Card Yojana 2025:लेबर कार्ड द्वारे मिळणार २८६०/- रु. प्रत्येक महिन्याला…जाणून घ्या सविस्तर माहिती

Labour Card Yojana 2025:लेबर कार्ड द्वारे मिळणार २८६०/- रु. प्रत्येक महिन्याला…जाणून घ्या सविस्तर माहिती

Labour Card Yojana 2025:

भारतामध्ये अनेक योजना कामगारांच्या कल्याणासाठी सुरू करण्यात आल्या आहेत. त्यामध्ये “लेबर कार्ड योजना” (Labour Card Yojana) ही एक अत्यंत उपयुक्त आणि महत्त्वाची योजना आहे. ही योजना केंद्र सरकारच्या तसेच राज्य सरकारांच्या वतीने असंघटित क्षेत्रातील मजुरांसाठी राबवली जाते. कामगारांना त्यांच्या कामाचे योग्य मोबदले, आरोग्य सुविधा, शिक्षण, अपघात विमा आणि प्रत्येक महिन्याला २८६०/- रु लाभ घेण्यासाठी लेबर कार्ड अत्यावश्यक आहे.

या लेखात आपण लेबर कार्ड योजना 2025 बाबत सविस्तर माहिती घेणार आहोत — त्याचा उद्देश, फायदे, अर्ज प्रक्रिया, पात्रता आणि आवश्यक कागदपत्रे.

---

 लेबर कार्ड योजना म्हणजे काय?

लेबर कार्ड ही कामगारांसाठी जारी करण्यात येणारी अधिकृत ओळखपत्र आहे. असंघटित क्षेत्रातील मजूर, बांधकाम मजूर, सफाई कर्मचारी, वाहनचालक, रस्त्यावरील विक्रेते, कृषी कामगार, घरगुती कामगार अशा अनेक श्रमिकांना या कार्डाचा फायदा होतो.

या योजनेच्या अंतर्गत कामगारांना मिळणाऱ्या काही मुख्य सेवा म्हणजे:

• मोफत आरोग्य विमा

• अपघात विमा

• मुलांना शैक्षणिक शिष्यवृत्ती

• घरबांधणीसाठी आर्थिक मदत

• महिला कामगारांसाठी मातृत्व लाभ

• निवृत्तीनंतर पेन्शन योजना

---

  लेबर कार्ड योजना 2025 चे उद्दिष्ट

1. असंघटित क्षेत्रातील कामगारांची नोंदणी करणे.

2. त्यांना शासकीय योजनांचा लाभ देणे.

3. सामाजिक सुरक्षा सुनिश्चित करणे.

4. कामगारांसाठी आरोग्य, शिक्षण व आर्थिक सुविधा वाढवणे.

---

 लेबर कार्डचे प्रकार

लेबर कार्ड मुख्यतः दोन प्रकारचे असते:

1. बिल्डिंग अँड अदर कन्स्ट्रक्शन वर्कर्स (BOCW) कार्ड
   – बांधकाम क्षेत्रातील मजुरांसाठी

2. अनऑर्गनाइज्ड वर्कर्स कार्ड (Unorganized Workers Card)
   – इतर सर्व असंघटित क्षेत्रातील कामगारांसाठी

---

 पात्रता निकष (Eligibility)

लेबर कार्ड साठी अर्ज करण्यासाठी खालील अटी असाव्यात:

• अर्जदार हा भारताचा नागरिक असावा.

• वय 18 ते 60 वर्षांच्या दरम्यान असावे.

• अर्जदार असंघटित क्षेत्रातील मजूर असावा.

• कमाल वार्षिक उत्पन्न मर्यादा (राज्यानुसार भिन्न असते, सामान्यतः ₹2 लाखांपर्यंत)

• कमीतकमी 90 दिवसांचे मजुरीचे काम केलेले असावे.

---

आवश्यक कागदपत्रे

लेबर कार्ड बनवण्यासाठी आवश्यक असणारी महत्त्वाची कागदपत्रे:

1. आधार कार्ड

2. कामगार म्हणून पुरावा (कामाचा फोटो, संस्थेचे प्रमाणपत्र, नोंदणी पावती इ.)

3. ओळखपत्र (पॅन कार्ड, मतदार ओळखपत्र)

4. रहिवासी पुरावा

5. पासपोर्ट साइज फोटो

6. बँक खाते तपशील

7. उत्पन्नाचा पुरावा (हक्काचे नसले तरी काही राज्ये मागतात)

!! खालील दिलेल्या योजनाही बघा !!

Mahila Samman Savings Certificate: लाडक्या बहिणींसाठी सरकारचा नविन बचत गट उपक्रम (महिला सम्मान सेव्हिंग सर्टिफिकेट)

Savitribai Jyotirao Phule Fellowship For Single Girl Child: शिक्षण घेणाऱ्या लाडक्या बहिणींसाठी सरकारची ही नवी योजना

Surakshit Matritva Aashwasan Yojana : लाडक्या गर्भवती बहिणींची सर्वांगीण काळजी

फक्त ह्या मुलींनाच मिळणार १ लाख १००० रुपये… कोणत्या मुली आहेत पात्र लवकर जाणून घ्या : Mahila Balvikas Yojna 2025

Ramai Awas Yojana 2025: रमाई आवास योजना महाराष्ट्र: एक स्वप्न घराचं

---

 अर्ज कसा करावा? (Online व Offline प्रक्रिया)

ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया:

1. संबंधित राज्याच्या लेबर डिपार्टमेंटच्या labour.gov.in/ ह्याअधिकृत वेबसाईटवर जा.

2. “Labour Registration” किंवा “Unorganized Workers” या पर्यायावर क्लिक करा.

3. नवीन नोंदणीसाठी फॉर्म भरा.

4. आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.

5. फॉर्म सबमिट करा.

6. अर्ज क्रमांक मिळवून ठेवा.

7. पात्रतेनुसार कार्ड जारी केले जाईल.

ऑफलाइन अर्ज प्रक्रिया:

1. आपल्या गावातील ग्रामपंचायत, महानगरपालिका कार्यालय, सेतु सुविधा केंद्र किंवा CSC (Common Service Center) येथे जा.

2. तिथे लेबर कार्ड साठी अर्ज मागवा.

3. सर्व कागदपत्रे संलग्न करून फॉर्म भरावा.

4. अधिकाऱ्यांच्या पडताळणीनंतर कार्ड वितरीत केले जाईल.

---

लेबर कार्डचे फायदे

---

 2025 मध्ये लेबर कार्ड योजनांतील नवीन सुधारणा

• डिजिटल नोंदणी प्रणाली: आता बहुतांश राज्यांमध्ये मोबाईल अ‍ॅपद्वारे नोंदणी शक्य आहे.

• ई-श्रम पोर्टलशी संलग्नता: केंद्र सरकारच्या ई-श्रम पोर्टलवर नोंदणी केल्यानंतर राज्यस्तरीय लाभ आपोआप मिळू शकतो.

• मासिक पेन्शन स्कीम सुधारणा: पेन्शनची रक्कम वाढवण्याचा प्रस्ताव.

• महिला कामगारांसाठी विशेष योजना: मातृत्व रजा, स्तनपान काळात सुविधा.

• श्रमिकांसाठी कौशल्य विकास प्रशिक्षण मोहीम.

---

 कोणकोण अर्ज करू शकतात?

• बांधकाम मजूर

• प्लंबर, मिस्त्री, पेंटर

• घरकाम करणाऱ्या महिला

• शेतमजूर

• वाहनचालक

• रिक्षा चालक

• फेरीवाले

• सफाई कर्मचारी

• वॉचमन

• कारखान्यातील कंत्राटी मजूर

• वेल्डर, लोहार, कारागीर

---

 लेबर कार्ड साठी लाभ मिळण्यासाठी महत्त्वाचे टिप्स

1. योग्य कागदपत्रे पूर्ण असावीत.

2. अधिकृत वेबसाईटवरूनच अर्ज करावा.

3. आपला मोबाईल नंबर व बँक खाते अपडेट ठेवा.

4. अर्जाची रसीद किंवा क्रमांक जतन करावा.

5. वेळोवेळी कार्डची वैधता तपासा.

---

 वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)

Q1. लेबर कार्ड कोण तयार करू शकतो?
→18 ते 60 वयोगटातील असंघटित क्षेत्रातील कामगार लेबर कार्ड साठी पात्र आहेत.

Q2. अर्ज केल्यानंतर कार्ड मिळण्यास किती दिवस लागतात?
→ऑनलाईन प्रक्रिया केल्यास 15-30 दिवसांत कार्ड मिळू शकते.

Q3. लेबर कार्ड कशासाठी उपयोगी आहे?
→विमा, पेन्शन, आरोग्य सुविधा, शिष्यवृत्ती, अपघात भरपाई मिळण्यासाठी.

Q4. ई-श्रम पोर्टल आणि लेबर कार्ड यात फरक आहे का?
→ई-श्रम पोर्टल हे केंद्रस्तरावरील राष्ट्रीय डेटाबेस आहे. लेबर कार्ड हे राज्यस्तरावरील लाभांसाठी आवश्यक असते.

Q5. लेबर कार्ड साठी कोणती फी लागते?
→बऱ्याच राज्यांमध्ये अर्ज मोफत आहे, काही ठिकाणी ₹20–₹50 शुल्क आकारले जाते.

---

लेबर कार्ड योजना ही असंघटित क्षेत्रातील कामगारांसाठी एक अत्यंत फायदेशीर योजना आहे. 2025 मध्ये सरकारकडून या योजनेत अनेक सुधारणा करण्यात आल्या आहेत, ज्यामुळे कामगारांना अधिक लाभ मिळणार आहेत. जर आपण किंवा आपल्या ओळखीतील कोणी मजूर असेल, तर त्यांना नक्कीच या योजनेचा लाभ घेण्यास प्रोत्साहित करा. योग्य नोंदणी, कागदपत्रे आणि माहिती असले की, सरकारी योजनांचा फायदा सहज मिळवता येतो.